‘Het brein heeft beweging nodig om actief en fris te blijven’

Organiseer eens een vergadering, congres of workshop in het groen, of een andere natuurlijke omgeving en maak in de programmering gebruik van deze setting. De combinatie van bewegen en buiten zijn stimuleert het brein. Het resultaat is dat de inhoud of de boodschap van de meeting beter beklijft bij de deelnemers.

Wandelen in het groen met de wind door je haren werkt helend bij de cliënten van Irina Poleacov en Christel Westgeest. De twee GZ-psychologen timmeren met hun bedrijf De Buitenpsychologen al sinds 2017 aan de weg met de boodschap dat we veel meer naar buiten moeten.

Poleacov wandelt door het Goois Natuurreservaat en Westgeest trekt door de duinen en over het strand. “Vergeet de stadsparken niet. Er is ook veel groen in steden”, benadrukt Christel Westgeest al wandelend door Deventer.

“Te veel therapeuten doen hun werk zittend en zeggen tegen hun cliënten met angst- of depressieklachten dat ze vaker moeten bewegen, naar buiten te gaan. Wij doen het gewoon. Het heeft als voordeel dat onze cliënten na de therapie vaak blijven wandelen, het is erin gesleten.”

Kwestie van activatie

Dagblad Trouw beschreef de twee als ‘voorlopers van een nieuwe, ‘groene’ stroming binnen de geestelijke gezondheidszorg’.

“De meerwaarde om door de regen of sneeuw te gaan wandelen als onderdeel van het behandelplan is dat er een activatie plaatsvindt. Zowel geest als lichaam staan aan. Het is gelijktijdig lichaamsgericht werken”, legt Poleacov het nut van buiten in het groen zijn uit. “Mensen kunnen het snappen, in hun hoofd zitten, maar ze moeten het ook voelen in het lijf, dat beklijft veel beter en dat gebeurt buiten veel sneller.”

Bewegen maakt creatiever

Hoe heeft het zover kunnen komen dat we eigenlijk (te) veel binnen zijn en dan ook nog eens uren zitten. Zelfs de bekende neurowetenschapper Erik Scherder heeft daar, net als Irina Poleacov en Christel Westgeest geen pasklaar antwoord op. “Wat Scherder nu doet, is halverwege zijn college stoppen en de studenten laat staan om te bewegen, oefeningen te doen. Daarna is het brein weer klaar om informatie op te nemen”, vertelt Westgeest met hoorbaar plezier.

“Bewegen maakt je creatiever en als je dat in het groen doet, levert een tweede voordeel op. Het is inmiddels wetenschappelijk wel bewezen dat buiten zijn beter is voor lichaam en geest.”

Locatie in het groen

De aanpak om de natuur bij hun werk te betrekken zorgt ervoor dat ze regelmatig gevraagd worden voor congressen, seminars of speciale vergaderingen. Ze kennen die wereld dan ook een beetje, omdat ze zelf ook nog eens trainingen verzorgen.

Westgeest: “Wij gaan altijd naar buiten, het groen in. De locatie is belangrijk en moet voor ons in het groen liggen. Mensen die ons uitnodigen melden wij dat. Het is overigens onze missie geworden om die conferentiewereld het belang van groen en buiten te laten zien, eens flink op te schudden op dit vlak.”

Het vergt omdenken

De twee zien wel dat het inmiddels op bescheiden schaal al plaatsvindt. Het vergt ‘omdenken’ van mensen die een congres, vergadering of symposium organiseren, zeggen ze.

“We hebben al die tijd nagedacht hoe we het binnen zo comfortabel en efficiënt mogelijk kunnen doen. Er is niet nagedacht hoe we het buiten zo comfortabel en efficiënt mogelijk kunnen doen”, gaat Poleacov verder. “Het vergt organisatie, bewustzijn van mensen die de vergadering of congres organiseren. Waarom die componenten groen en buiten zo belangrijk zijn? Activatie! De meeste mensen hebben maar een beperkte aandachtsspanne. Neurologisch gezien is het niet haalbaar om de hele dag zittend te luisteren. Je haalt dan veel minder rendement uit wat je probeert over te brengen.”

“Het brein heeft beweging nodig om actief en fris te blijven. Door buiten in de natuur te bewegen worden zintuigen veel meer geactiveerd. De boodschap van voordrachten beklijven veel beter als mensen het zien, ruiken en vasthouden. Als het met elkaar wordt beleefd dan wordt het een belevenis én dat blijft veel beter in het brein hangen.”

Seizoensverschillen

Het is opvallend dat er veel congressen en symposia zijn in vaste perioden aan het begin en aan het eind van het jaar. Waarom niet in de zomer? Maak gebruik van de vier seizoenen, hoor je Irina Poleacov en Christel Westgeest zeggen, net als het strand of het bos.

“We plannen in het voorjaar onze verdiepings- en trainingsdagen die met de lente te maken hebben. Het zijn dagen waar veel energie op zit: jezelf laten zien, plek innemen”, legt Poleacov uit. “In het najaar plannen wij trainingsdagen die gaan over rouw, verlies, naar binnen keren, stilte. Dat sluit veel meer aan bij wat de mensen dan meemaken: blaadjes die vallen.”

Bos of strand

Strandpaviljoen Noord in Bergen aan Zee heeft een andere vibratie dan Radio Kootwijk op de Veluwe. Het seizoen is niet alleen belangrijk, maar ook de locatie.

“Uitzicht over zee gaat over ruimte, weidsheid, voeten in het water. Bossen zijn veel meer besloten. Bomen doen weer iets anders met mensen dan water”, gaat Poleacov verder.

“Voor onze eigen trainingen maken we gebruik van een kasteel in Harmelen, of een oud klooster in Werkhoven. Het zijn locaties met totaal andere belevingen. Het kasteel is meer besloten, terwijl de kloostertuin weer iets anders oproept.”

Westgeest vult aan: “In de zomer, in de buurt van het strand heeft als voordeel dat je na een strandwandeling een frisse duik kunt nemen. Door juist in de zomer niet binnen te doen krijgen de deelnemers in ieder geval geen tekort aan ‘buitentijd’, na die zomer zitten ze weer minimaal voor zes maanden binnen.”